Continuum: Ps.-Escílax, Périplo do mundo habitado – tradução
DOI:
https://doi.org/10.24277/classica.v38.2025.1132Palavras-chave:
Escílax; Ps.-Escílax; geografia; périplo; credibilidade geográfica.Resumo
Retrato periplográfico atribuído a autor ignoto, o opúsculo em grego antigo ora em apreço conjuga entradas toponímicas e etnográficas existentes nas três superfícies continentais designadas: Europa, Líbia e Ásia. De facto, parece evidenciar-se tão só uma reconstrução do périplo a partir de outro registo original inexistente. Mesmo que não reflita uma experiência verídica e constitua apenas um exercício empírico, sem grande trato literário, permite, ainda assim, estabelecer considerações a respeito de múltiplos vetores além do conhecimento geográfico e etnográfico helénico na antiguidade clássica, relativos a religião e heortonímia, política, construções, geodésia, etnolinguística. Disponibilizam-se, nas linhas subsequentes, considerações críticas respeitantes ao escrito helénico, pela primeira vez acompanhadas da tradução em língua portuguesa.
Downloads
Referências
BASCHMAKOFF, Alexandre. La synthèse des périples pontiques. Paris: Paul Geuthner, 1948.
BAYER, Gottlieb Siegfried. De Scythiae situ, qualis fuit sub aetatem Herodoti. In: Commentarii academiae scientiarum imperialis Petropolitanae I. Retropoli: Typis Academiae, 1728. p. 400-24.
COBB, Matthew. The Chronology of Roman Trade in the Indian Ocean from Augustus to Early Third Century CE. JESHO, v. 58, n. 3, p. 362-418, 2015.
COUNILLON, Patrick. Pseudo-Skylax: Le Périple du Pont-Euxin. Bordeaux/Paris: Ausonius Éditions, 2004.
COUNILLON, Patrick. Pseudo-Skylax et la Carie. In: BRUN, Pierre (ed.). Scripta Anatolica. Bordeaux: Ausonius Éditions, 2007. p. 33-42.
FABRE, Pierre. La date de la rédaction du Périple de Scylax. LEC, v. 33, p. 353-66, 1965.
FIGUEIRA, Thomas. Gynecocracy: How Women Policed Masculine Behavior in Archaic and Classical Sparta. In: POWELL, Anton; HODKINSON, Stephen (ed.). Sparta: The Body Politic. Swansea: Classical Press of Wales, 2010. p. 265-96.
MARCOTTE, Didier. Le Périple dit de Scylax. Esquisse d’un commentaire épigraphique et archéologique. BollClass, p. 165-182, 1986.
MARCOTTE, Didier. Introduction générale; Ps.-Scymnos, Circuit de la terre. Paris: Belles Lettres, 2000.
MATIJAŠIĆ, Ivan. Scylax of Caryanda, Pseudo-Scylax, and the Paris Periplus: Reconsidering the Ancient Tradition of a Geographical Text. Mare Nostrum, v. 7, n. 7, p. 1-19, 2016.
McCLURE, Laura. Women in Classical Antiquity: From Birth to Death. Hoboken: John Wiley & Sons, 2020.
MERKER, Irwin. The Achaians in Naupaktos and Kalydon in the fourth century. Hesperia, v. 58, p. 303-11, 1989.
MÜLLER, Carolus. Geographi Graeci Minores I. Paris: Firmin-didot et Sociis, 1855.
PERETTI, Aurelio. Dati storici e distanze marine nel Periplo di Scilace. SCO, v. 38, p. 13-137, 1988.
PRETZLER, Maria. Travel and Travel Writing. In: BOYS-STONES, George; GRAZIOSI, Barbara; VASUNIA, Phirose (ed.). The Oxford Handbook of Hellenic Studies. Oxford: Oxford University Press, 2009. p. 352-63.
ROBERTSON, Noel. Athens’ Festival of the New Wine. HSPh, v. 95, p. 197-250, 1993.
SCHEPENS, Guido; DELCROIX, Kris. Ancient paradoxography: Origin, evolution, production and reception. In: Pecere, Oronzo; Stramaglia, Antonio. La Letteratura di Consumo nel Mondo Greco Latino. Cassino: Università degli Studi di Cassino, 1996. p. 373-460.
SHIPLEY, Graham. Geographers of the Ancient Greek World: Selected Texts in Translation. Cambridge/New York: Cambridge University Press, 2024.
TOLA, Fernando; DRAGONETTI, Carmen. India and Greece Before Alexander. Annals of the Bhandarkar Oriental Research Institute, v. 67, n. 1/4, p. 159-94, 1986.
TROCA PEREIRA. Reina. Ps. Eratóstenes. Constelações do Zodíaco (‘Αστροθεσίαι ζωδίων). Introdução, tradução do grego, notas e índices. Coimbra: Imprensa da Universidade de Coimbra, 2020.
VOSS, Isaac. Periplus Scylacis Caryandensis cum tralatione et castigationibus Isaaci Vossii. Accedit anonymi periplus Ponti Euxini e bibliotheca Claudii Salmasii cum ejusdem Is. Vossii versione et notis. Amstelodami: Apud Ioh. & Cornel Bllaev, 1639.
VOSSIVS, Gerard Ioannes. De historicis graecis libri quatuor. Leiden: Apud Iohannes Maire, 1624.
WINIARCZYK, Marek. Die hellenistischen Utopien. Berlin/New York: De Gruyter, 2011.
Downloads
Publicado
Edição
Seção
Licença
Copyright (c) 2025 Reina Marisol Troca Pereira

Este trabalho está licenciado sob uma licença Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Autores que publicam nesta revista concordam com os seguintes termos:
a. Autores mantém os direitos autorais e concedem à revista o direito de primeira publicação, com o trabalho simultaneamente licenciado sob a Creative Commons Atribuição 4.0 Internacional (CC BY 4.0) que permite o compartilhamento do trabalho com reconhecimento da autoria e publicação inicial nesta revista.
b. Autores têm autorização para assumir contratos adicionais separadamente, para distribuição não-exclusiva da versão do trabalho publicada nesta revista (ex.: publicar em repositório institucional ou como capítulo de livro), com reconhecimento de autoria e publicação inicial nesta revista.
c. Autores têm permissão e são estimulados a publicar e distribuir seu trabalho online após o processo editorial (ex.: em repositórios institucionais ou na sua página pessoal), já que isso pode gerar alterações produtivas, bem como aumentar o impacto e a citação do trabalho publicado (Veja O Efeito do Acesso Livre).
d. Autores autorizam a cessão, após a publicação, de seu conteúdo para reprodução em indexadores de conteúdo, bibliotecas virtuais, bases de dados de acesso público e similares.